Strugi
Na początku
XIX wieku Strugi stanowiły rodzinny majątek Łuszczewskich. Jednym z członków
tej rodziny, pełniącym ważne urzędy w administracji Królestwa Polskiego
był Wacław Józef Łuszczewski. W latach dwudziestych XIX wieku Strugi liczyły
193 mieszkańców oraz znajdowało się 14 domów. W latach sześćdziesiątych
XIX wieku właścicielem majątku w Strugach został Leopold Kronenberg. W
roku 1868 otrzymał szlachectwo Królestwa Polskiego oraz herb Strugi. Kronenberg
stał się wielkim finansistą i magnatem kolejowym. Należał do spółki dzierżawiącej
od skarbu administrację monopolu tytoniowego. Posiadał koncesje na budowę
wielu linii kolejowych. Po jego śmierci w roku 1878 majątek przejął jego
syn. Leopold Julian Kronenberg był również finansistą, oprócz tego kompozytorem.
Pełnił funkcję prezesa Banku Handlowego. W Strugach rozwinął stajnie wyścigową.
W tym czasiedobra składały się z folwarku Strugi i Maryanów rozległych
na 816 mórg. Znajdowało się 13 budynków murowanych oraz 18 drewnianych.
Nowym nabywcą został około roku 1900 Stanisław Glesmer. Zginął on podczas
Rewolucji Październikowej, a majątek w Strugach przeszedł na własność syna
Stanisława. Spis ziemian Rzeczypospolitej informuje, iż obszar folwarku
wynosił 319 ha. W dalszym ciągu dobra są w posiadaniu rodziny Glesmerów.
Po bankructwie w 1937 roku w wyniku licytacji folwark kupił lekarz Mikołaj
Grzybowski.
Dwór
wzniesiony został w II połowie XIX dla Leopolda Kronenberga. Powstał według
projektu Jana Heuricha starszego i Jana Hinza. W latach 1909-1912 Stanisław
Glesmer dobudował “Pawilon Japoński”, przylegający do lewego boku budynku.
Został stworzony pawilon orientalny, w którym mieściła się kolekcja osobliwości
japońskich. Wnętrza wyłożone boazerią,
pokryte matami, mieściły półki z cennymi, japońskimi przedmiotami. Po drugiej
wojnie światowej adaptowano dwór na mieszkania pracownicze PGR-u. Obecnie
użytkowany przez firmę “Plantico”.
Budynek dworski posiada cechy neorenesansowe.
Jest to dom murowany, otynkowany, pobudowany na wydłużonym planie. Ilustruje
to rzut poziomy.
Plan poziomy dworu w Strugach
Dwór składa się z zespołu
trzech budynków na planie prostokątów, o różnej wysokości i kubaturze.
Układ brył urozmaicają osobne zadaszenia, dobudówki, balkony i tarasy.
Dwa budynki piętrowe ustawione do siebie prostopadle, połączone są parterowym
łącznikiem. Od wschodu dostawione dwie parterowe oficyny. Do elewacji zachodniej
przylega ogród zimowy z półkoliście zamkniętymi wysokimi oknami. Poszczególne
elementy składowe zespołu dworskiego pokrywa wysoki, dwuspadowy dach z
eternitu.
Dwór otacza mocno
zdewastowany park krajobrazowy z początku XX wieku.
 |
 |
dwór od frontu |
od prawej strony |
Strona Główna