£azy
£azy
to wed³ug s³ownika etymologicznego obszary otrzymywane przez wypalanie
pokrywaj¹cych je krzaków i drzew. W
II po³owie XVIII wieku dobra nale¿a³y do Onufrego Bromirskiego, herbu Pobóg,
starosty p³ockiego i p³oñskiego. W 1793 roku otrzyma³ order Or³a Bia³ego.
W³aœcicielem dóbr w latach osiemdziesi¹tych XVIII wieku zosta³ Ignacy Chmielowski.
W 1827 roku znajdowa³o siê tu 21 domów zamieszka³ych przez 178 osób. W
latach osiemdziesi¹tych XIX wieku przesz³y w rêce Gustawa Karnkowskiego.
Wed³ug danych Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego dobra sk³adaj¹ siê z folwarków:
£azy, Gnatowice, Paski, £ebków, Pasikonie. Rozci¹gaj¹ siê na 5060 morgach.
Folwark w £azach posiada ³¹cznie 3211 mórg, w tym gruntów ornych i ogrodów
769 mórg, ³¹k 232, lasu 2130. Budynków murowanych znajduje siê 20 oraz
19 drewnianych. W okresie miêdzywojennym folwarkiem gospodarowa³ Stanis³aw
Karnkowski. Przypomina o nim tablica z inskrypcj¹ umieszczona w cokole
figury Chrystusa, stoj¹ca w parku “Za ocalenie £azów dnia 13 maja 1915
roku Najœw. Sercu Jezusowemu pomnik ten poœwiêca /Stanis³aw Karnkowski/”.
Pierwotny
dwór zbudowa³ Onufry Bromirski. By³a to drewniana, parterowa budowla z
gankiem w czêœci frontowej. Posiada³a prost¹ budowê architektoniczn¹. Przedstawia
to poni¿szy plan.
Plan parteru dworu w £azach
Gustaw
Karnkowski dwór rozbudowa³. Wzniesiono piêtrowe dobudówki. Nowe czêœci
otrzyma³y grub¹, nieco prymitywn¹ dekoracjê.
Bogato zdobiono szczyty
i obramienia okienne. W latach trzydziestych XX wieku unowoczeœni³ i odrestaurowa³
budynek Stanis³aw Karnkowski. Po wojnie mieœci³a siê w nim szko³a podstawowa.
W 1948, 1968 roku dwór czêœciowo zosta³ rozebrany. Pozosta³a tylko prawa
czêœæ, pozosta³oœæ XIX wiecznej rozbudowy.
Znajduj¹ siê obecnie pozosta³oœci
parku krajobrazowego powsta³ego w po³owie XIX wieku.
 |
 |
| Dwór od frontu |
od ogrodu |
Strona G³ówna